مدیریت و برنامه ریزی در نظام های آموزشی (24235261)(2)pp. 81-120
هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت مقیاس سنجش رهبری هم‌افزا برای دانشگاه‌ها و اعتباریابی آن در دانشگاه اصفهان انجام شده است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش از منظر روش، پژوهشی آمیخته با رویکرد اکتشافی متوالی است. جهت جمع‌آوری اطلاعات در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند با 14 نفر از اعضای هیأت علمی با سابقه اجرایی و مدیریت و صاحب‌نظر در دانش مدیریت و رهبری در دانشگاه‌های کشور مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و با حصول اشباع نظری مصاحبه متوقف شد. که البته یک مصاحبه به دلیل نداشتن اطلاعات مؤثر حذف گردید. در بخش کمی، جامعه آماری، اعضای هیأت علمی دانشگاه اصفهان، به تعداد 650 نفر بود که تعداد نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 242 نفر تعیین گردید و نمونه‌گیری با روش طبقه‌ای متناسب با حجم انجام شد و پرسش نامه طراحی شده مبتنی بر یافته‌های بخش کیفی میان آنان توزیع شد. برای تعیین روایی در بخش کیفی، از مطالعه مجدد توسط همتا و پژوهشگر استفاده شد و پایایی این بخش با اشباع نظری در مرحله جمع آوری داده‌ها و پایایی بازآزمون معادل90 درصد مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین روایی پرسش نامه محقق ساخته از روایی محتوایی، روایی واگرا و روایی سازه، برای تعیین پایایی پرسش نامه از آلفای کرونباخ (951/0) بهره گرفته شد.
بحث و نتیجه‌گیری: تحلیل بخش کیفی مبتنی بر رویکرد داده بنیاد و تحلیل براساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. جهت آزمون اعتبار پرسش نامه با بهره‌گیری از تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تائیدی روایی (سازه، همگرا، واگرا) و پایایی (ضریب آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی) ابزار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی نشان از برازش مطلوب هریک از گویه‌ها با عوامل داشت و نشان داد هریک از عوامل دارای بار عاملی مناسبی جهت پیش‌بینی ابعاد اصلی پرسشنامه هستند و در نتیجه ابزار طراحی شده از اعتبار و روایی بالایی برخوردار است و توان اندازه‌گیری رهبری هم افزادر دانشگاه‌ها را دارد. در نهایت به‌عنوان نتیجه، فرم نهایی پرسشنامه بدین صورت تنظیم گردید: عوامل علی از طریق 11 گویه، پدیده محوری یا مؤلفه‌های رهبری هم‌افزا از طریق 8 گویه، عامل بستر و زمینه مناسب جهت اجرای رهبری هم‌افزا از طریق 12 گویه، عوامل مداخله‌گر و بازدارنده از طریق 7 گویه، عامل راهبردهای اجرای رهبری هم‌افزا از طریق 13 گویه، و عامل پیامدهای اجرای رهبری هم‌افزا از طریق 12 گویه سنجیده شدند. داده‌های بخش کمی با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS و Smart PLS مورد تحلیل قرار گرفت با توجه به نبود ابزار اندازه‌گیری بومی برای رهبری هم‌افزا، به نظر می‌رسد پرسشنامه طراحی شده بتواند این خلأ را برطرف نماید، بنابراین در پژوهش‌هایی که از این پس پیرامون رهبری هم‌افزا، مطالعه و بررسی آن در دانشگاه‌ها انجام بشود می‌توان از این پرسشنامه استفاده نمود. در انتها نیز پژوهشگر، شش عامل الگوی پارادایمی رهبری هم‌افزا را با کدهای محوری آن ها تبیین نموده و پیشنهاداتی کاربردی جهت تحقق رهبری هم افزا در دانشگاه‌ها ارائه نموده است.
